Αισθητική / Επανορθωτική Οδοντιατρική

Η λεύκανση των δοντιών συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς διαδικασίες της αισθητικής οδοντιατρικής. Στηρίζεται στην εφαρμογή λευκαντικού παράγοντα στην επιφάνεια των δοντιών που αντιδρά χημικά με τις χρωστικές και τις διασπά χωρίς να καταστρέφει την οδοντική ουσία.

Η λεύκανση των δοντιών στοχεύει την αλλαγή της απόχρωσης και της φωτεινότητας των δοντιών, σε φυσικές λευκότερες αποχρώσεις, επιτυγχάνοντας ένα λαμπρότερο χαμόγελο. Πρόκειται για μια απόλυτα ασφαλή θεραπεία και αποτελεί την πιο ενδεδειγμένη μέθοδο με τα καλύτερα και πιο μακροχρόνια αποτελέσματα, γιατί λευκαίνει σε βάθος και διάρκεια.

Βασική προϋπόθεση για να γίνει μία σωστή λεύκανση είναι να έχει προηγηθεί ένας βαθύς καθαρισμός των δοντιών, ώστε να απομακρυνθεί η πέτρα και τυχόν επιφανειακοί λεκέδες από τα δόντια. Πριν την εφαρμογή της λεύκανσης ο οδοντίατρος εξετάζει όλα τα δόντια και την στοματική κοιλότητα, ώστε να προτείνει την τεχνική που είναι κατάλληλη για τον ασθενή, και καταγράφει το χρώμα των δοντιών.

Το κόστος της λεύκανσης δοντιών ποικίλλει και εξαρτάται από τη μέθοδο που θα επιλεχθεί και από το στάδιο του προβλήματος. Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται επίσης από τη μέθοδο που θα επιλέξει ο ασθενής και την αποτελεσματικότητα που έχει στη δική του περίπτωση.

Η διάρκεια του αποτελέσματος της λεύκανσης συνδέεται αλληλένδετα με τη στάση που θα κρατήσει ο ασθενής απέναντι στις συστάσεις του ιατρού του και τις διατροφικές συνήθειες του. Για να διατηρηθεί για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα το αποτέλεσμα συνίσταται η αποφυγή συχνής κατανάλωσης καφέ, τσαγιού και κόκκινου κρασιού που αποδεδειγμένα έχουν χρωστικές ουσίες και καπνίσματος. Επίσης, εξίσου απαραίτητη για τη διατήρηση του αποτελέσματος είναι και η τήρηση των κανόνων στοματικής υγιεινής. Όσο καλύτερη στοματική υγιεινή έχει ο ασθενής, τόσο μεγαλύτερη διάρκεια έχει το αποτέλεσμα της λεύκανσης.

Η διαδικασία της λεύκανσης των δοντιών γίνεται με διάφορους τρόπους αναλόγως το περιστατικό και τις ανάγκες του ασθενή. Μπορεί να πραγματοποιηθεί στο σπίτι, από τον ίδιο τον ασθενή (χρήση νάρθηκα λεύκανσης δοντιών), στον χώρο του οδοντιατρείου, από τον οδοντίατρο, ή συνδυάζοντας τις δύο παραπάνω μεθόδους.

1η μέθοδος – Λεύκανση στο σπίτι

Η διαδικασία της λεύκανσης των δοντιών πραγματοποιείται στο σπίτι, από τον ίδιο τον ασθενή, με ειδικούς εξατομικευμένους νάρθηκες λεύκανσης, οι οποίοι εφαρμόζονται είτε κατά τη διάρκεια της νύχτας, είτε κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Κατά την εξέταση του ασθενή, ο οδοντίατρος καταγράφει το χρώμα των δοντιών και παίρνει αποτυπώματα ώστε να δημιουργήσει εξατομικευμένους νάρθηκες λεύκανσης. Σε ένα δεύτερο ραντεβού, και αφού έχουν κατασκευαστεί οι νάρθηκες, ελέγχει την τέλεια εφαρμογή τους , στο στόμα του ασθενή, και δίνει το κατάλληλο λευκαντικό υλικό. Ο ασθενής τοποθετεί το λευκαντικό υλικό στους νάρθηκες λεύκανσης, σύμφωνα με τις οδηγίες του οδοντιάτρου, και το φοράει για τις ώρες που ορίζονται μέσα στην ημέρα. Σημαντικό είναι να μην έρχεται το λευκαντικό υλικό σε επαφή με τα ούλα του ασθενή.

Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία για τις μέρες που θα ορίσει ο οδοντίατρος, πρέπει να πραγματοποιηθεί επανεξέταση.

Η διάρκεια της θεραπείας είναι περίπου 1-3 βδομάδες. Το αποτέλεσμα αρχίζει να γίνεται ορατό από την πρώτη κιόλας βδομάδα, αλλά το τελικό αποτέλεσμα θα κριθεί μετά από κάποιες βδομάδες και θα επηρεαστεί από το αν ο ασθενής ακολουθεί τις συστάσεις του οδοντιάτρου ως προς τις διατροφικές συνήθειες που πρέπει να αλλάξει. Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει και η στοματική υγιεινή, η οποία πρέπει να είναι σχολαστική. Μετά από 1-2 χρόνια χρειάζεται μία συντήρηση του αποτελέσματος.

Η μέθοδος λεύκανσης στο σπίτι είναι μια πολύ απλή διαδικασία και οικονομικότερη έναντι των άλλων μεθόδων, ωστόσο το αποτέλεσμα δεν είναι άμεσα ορατό καθώς χρειάζεται περίπου 2 εβδομάδες.

Πλεονεκτήματα

• Ασφαλές και καλό αισθητικά αποτέλεσμα
• Δεν υπάρχει ευαισθησία (σπάνια έως καθόλου)
• Μπορεί να επαναληφθεί οποιαδήποτε στιγμή θέλει ο ασθενής
• Χαμηλότερο κόστος από τις υπόλοιπες μεθόδους

Μειονεκτήματα

• Απαιτείται αρκετός χρόνος- περίπου 2 βδομάδες- για να γίνει ορατό το αποτέλεσμα
• Κατά τη διάρκεια της τεχνικής πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση τροφών και ποτών που αφήνουν χρωστικές (π.χ. τα παντζάρια, ο καφές, το τσάι, το κόκκινο κρασί κ.ά.) καθώς και το κάπνισμα (το πολύ έως 5 τσιγάρα ημερησίως)

2η μέθοδος – Λεύκανση στο ιατρείο

Η διαδικασία της λεύκανσης των δοντιών πραγματοποιείται στο ιατρείο χωρίς τη χρήση φωτοπολυμερισμού (χημική λεύκανση). Στη χημική λεύκανση εφαρμόζουμε υπεροξείδιο του υδρογόνου 15% – 38% στα δόντια. Το λευκαντικό gel εφαρμόζεται πάνω στην επιφάνεια των δοντιών και η μέση διάρκεια της λευκαντικής αγωγής κυμαίνεται από 15 έως 60 λεπτά για κάθε οδοντικό τόξο.

Τα αισθητικά αποτελέσματα είναι άμεσα ορατά, μόλις 2-3 μέρες μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. H αλλαγή της απόχρωσης ποικίλλει λόγω της διαφορετικής έντασης και τύπου της δυσχρωμίας αλλά και των χαρακτηριστικών του κάθε δοντιού. Η διάρκεια του τελικού αποτελέσματος εξαρτάται από τη στοματική υγιεινή, η οποία πρέπει να είναι σχολαστική και τις διατροφικές συνήθειες που πρέπει να ακολουθεί ο ασθενής.

Η συγκεκριμένη μέθοδος συνιστάται σε όσους θέλουν ελευθερία κινήσεων κατά την θεραπεία και δυσανασχετούν με την συσκευή λεύκανσης. Αντενδείκνυται σε όσους είναι κάτω των 18 ετών, σε εγκύους και σε γυναίκες που θηλάζουν.

Πλεονεκτήματα

• Το αποτέλεσμα είναι άμεσα ορατό (μέσα σε 2-3 ημέρες)
• Ο ασθενής δε χρειάζεται να κάνει κάτι ο ίδιος
• Γρήγορη διαδικασία (η θεραπεία διαρκεί το πολύ 1 ώρα)
• Μέτριο κόστος

Μειονεκτήματα

• Η εκτίμηση για την αλλαγή χρώματος θα γίνει μετά από 2-3 μέρες
• Υπάρχει μια μικρή ευαισθησία το πρώτο 24ωρο μετά τη λεύκανση που όμως ελέγχεται με ένα ήπιο αναλγητικό

3η μέθοδος – Συνδυαστική Μέθοδος Λεύκανσης

Στην τρίτη μέθοδο λεύκανσης, γίνεται συνδυασμός των δύο παραπάνω μεθόδων. Δηλαδή ο ασθενής αρχικώς κάνει τη θεραπεία του στο ιατρείο και στη συνέχεια, στο σπίτι με τα ειδικά μασελάκια για λίγες μέρες.

Η συνδυαστική μέθοδος είναι ίσως η πιο ακριβή, αλλά έχει τα πιο θεαματικά αποτελέσματα καθώς συνδυάζει τα θετικά και των δύο θεραπευτικών μεθόδων. Η διάρκεια της θεραπείας είναι 1 ώρα στο ιατρείο και στη συνέχεια μερικές μέρες στο σπίτι. Το αποτέλεσμα είναι πολύ άμεσα ορατό και φυσικά, διαρκεί και για μεγαλύτερο διάστημα.

Οι τελευταίες εξελίξεις  στην λεύκανση προτείνουν τον συνδυασμό των δύο μεθόδων, τη λεύκανση του ιατρείου για ένα άμεσο αποτέλεσμα και λίγες μέρες στο σπίτι για ενίσχυση και σταθεροποίηση του αποτελέσματος.

Πλεονεκτήματα

• Άμεσα ορατό αποτέλεσμα που παραμένει το ίδιο και μετά το τέλος της διαδικασίας
• Μεγαλύτερη διάρκεια αποτελέσματος από όλες τις μεθόδους
• Όλα τα πλεονεκτήματα των άλλων 2 μεθόδων

Μειονεκτήματα

• Υψηλότερο κόστος από τις 3 μεθόδους

Οι όψεις ρητίνης είναι μια μη παρεμβατική μέθοδος που μας επιτρέπει να κάνουμε αισθητικές βελτιώσεις αλλά και επιδιορθώσεις στα δόντια. Είναι μια μέθοδος κατά την οποία τα δόντια που παρουσιάζουν πρόβλημα στο σχήμα, χρώμα ή μέγεθος τους καλύπτονται μερικά ή ολικά με σύνθετη ρητίνη.

Οι όψεις ρητίνης είναι στην ουσία μια τεχνική μικρογλυπτικής, μια απόλυτα συντηρητική μέθοδος, που συντελείται άμεσα πάνω στην επιφάνεια του δοντιού, χωρίς σχεδόν να πειραχτεί η οδοντική επιφάνεια.

Χρησιμοποιούνται τελευταίας τεχνολογίας οδοντιατρικά υλικά (σύνθετες ρητίνες) που προσομοιάζουν στο φυσικό δόντι. Η τεχνολογία των οδοντιατρικών υλικών έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που το συγκεκριμένο υλικό ενσωματώνεται χρωματικά πλήρως στους οδοντικούς ιστούς, με αποτέλεσμα να μη φαίνεται καθόλου. Τα υλικά αυτά είναι εύπλαστα, τοποθετούνται με ειδικό τρόπο πάνω στην οδοντική επιφάνεια έτσι ώστε να της δώσουν το χρώμα και το σχήμα που θέλουμε, και στη συνέχεια πολυμερίζονται ώστε να αποκτήσουν την τελική τους σκληρότητα που είναι πολύ κοντινή σε εκείνη του φυσικού δοντιού.

Οι όψεις ρητίνης γίνονται άμεσα στο στόμα από τον οδοντίατρο (δεν απαιτούν τη συνεργασία του οδοντοτεχνίτη), γρήγορα, ανώδυνα και με πολύ χαμηλό κόστος. Μπορούν να εφαρμοστούν σε ένα μεμονωμένο δόντι ή και σε όλα τα πρόσθια δόντια του στόματος.

Βασικά πλεονέκτηματα της μεθόδου αποτελούν η ταχύτητα (σε πολλές περιπτώσεις η θεραπεία ολοκληρώνεται σε μια συνεδρία που διαρκεί μόνο μια ώρα) και η συντηρητική προσέγγιση διότι συνήθως δεν απαιτείται κανένα τρόχισμα των δοντιών. Μειονεκτήματα αποτελούν η μικρότερη αντοχή αυτών των υλικών σε σχέση με την πορσελάνη και η αλλαγή του χρώματός τους με το πέρασμα του χρόνου.

Οι όψεις ρητίνης έχουν μεγάλο εύρος εφαρμογής όπως: επισκευή φθαρμένων ή σπασμένων δοντιών, αποκατάσταση βλαβών από τερηδόνα στην επιφάνεια των δοντιών, πλήρωση ρωγμών και κενών ανάμεσα στα δόντια, βελτίωση της εμφάνισης δοντιών με χρώσεις, ανωμαλίες στο σχήμα ή στο μέγεθος των δοντιών.

Οι όψεις πορσελάνης είναι τεχνική της αισθητικής οδοντιατρικής με στόχο τη βελτίωση της εμφάνισης των δοντιών και αποτελεί μια από τις πλέον σύγχρονες μεθόδους αισθητικής αποκατάστασης, αφού προσδίδει στα δόντια απαράμιλλη λάμψη και φυσικότητα. Είναι ένας σχετικά μη επεμβατικός τρόπος να διορθωθούν αισθητικές ατέλειες των δοντιών και κατ’ επέκταση του χαμόγελου.

Οι όψεις πορσελάνης αποτελούνται ουσιαστικά από μια πολύ λεπτή στρώση από ανθεκτικό κεραμικό υλικό (πορσελάνη). Κατασκευάζονται σε συνεργασία με εξειδικευμένο οδοντοτεχνικό εργαστήριο, από εξαιρετικής ποιότητας οδοντιατρικής πορσελάνης, σύμφωνα πάντα με τα αποτυπώματα που λαμβάνονται από τα δόντια του ασθενή, και τοποθετούνται στο πρόσθιο μέρος των δοντιών. Μπορούν να εφαρμοστούν σε ένα μεμονωμένο δόντι ή και σε όλα τα πρόσθια δόντια του στόματος.

Οι όψεις πορσελάνης μπορούν να διορθώσουν αισθητικά προβλήματα των δοντιών και να προσφέρουν λύση σε οδοντικά προβλήματα όπως:

• Ατέλειες της αδαμαντίνης (σμάλτου) – προσφέρουν άριστη κάλυψη με ιδανικά αισθητικά αποτελέσματα
• Διαστήματα – βελτιώνονται αισθητά
• Κατάγματα της μύλης (του κομματιού έξω από τα ούλα) του δοντιού
• Σχήμα δοντιών – υπανάπτυκτα δόντια ή δόντια με ανώμαλο σχήμα
• Φθαρμένες προστομιακές επιφάνειες – παλιά σφραγίσματα με ή χωρίς επανατερηδονισμό
• Δυσχρωμίες – καφέ, λευκές ή γκρίζες κηλίδες, λόγω παρελθοντικής λήψης τετρακυκλίνης ή υπασβεστίωσης των δοντιών

Τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν συγκριτικά με την τεχνική του bonding (lifting δοντιών με ρητίνη) είναι:

• Σταθερότητα του χρώματος σε βάθος χρόνου
• Έχουν την αντοχή των φυσικών δοντιών και μπορούν να μείνουν αναλλοίωτες για τουλάχιστον 10 – 15 χρόνια
• Η λεία επιφάνειά τους διευκολύνει τη στοματική υγιεινή
• Πολύ καλή συγκράτηση με το δόντι

Ως μειονεκτήματα της τεχνικής των όψεων πορσελάνης για τον ασθενή μπορούν να θεωρηθούν τα εξής:

• Δεν επιδέχονται επιδιόρθωση, μετά τη συγκόλλησή τους
• Η σωστή χρωματική απόδοση εξαρτάται από την εμπειρία του ιατρού και του τεχνίτη, καθώς και από τη χρήση των κατάλληλων συγκολλητικών παραγόντων.

Τα ένθετα ρητίνης ή πορσελάνης χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση εκτεταμένων απωλειών οδοντικής ουσίας σε κάποιο δόντι στο οποίο κρίνεται ότι δεν είναι ασφαλές να κάνουμε ένα απλό σφράγισμα και όταν επιθυμούμε να αποφύγουμε το τρόχισμα του υγιούς τμήματος του δοντιού και την τοποθέτηση στεφάνης (θήκης).

Τα ένθετα δημιουργούνται στο οδοντοτεχνικό εργαστήριο από ρητίνη ή πορσελάνη αναπαριστώντας το τμήμα του δοντιού που απουσιάζει, βάση του αποτυπώματος που έχει ληφθεί από τον οδοντίατρο. Πρόκειται ουσιαστικά για μεγάλα ‘’σφραγίσματα’’ που όμως δεν απαιτούν την ολοκληρωτική κάλυψη του δοντιού, αλλά μόνο του τμήματος που λείπει. Το σχήμα είναι ακριβώς όπως ήταν το σχήμα του δοντιού πριν καταστραφεί, καθώς επίσης και το χρώμα αυτού είναι όμοιο με το χρώμα του δοντιού.

Τα βασικά πλεονεκτήματα των ένθετων – επένθετων είναι ότι δεν έχουμε απώλεια δοντιού περισσότερη από ότι η αρχική βλάβη έχει ήδη προκαλέσει (κάταγμα, τερηδόνα). Επίσης, τα ένθετα προσφέρουν άριστα αισθητικά αποτελέσματα ενώ συγχρόνως παρουσιάζουν πολύ μεγάλη αντοχή συγκριτικά με τα απλά σφραγίσματα (εμφράξεις).

Mια άλλη αισθητική παρέμβαση είναι η αντικατάσταση των παλιών μεταλλοκεραμικών στεφανών, με το χαρακτηριστικό γκρί χρώμα στα ούλα και την αδιαφανή όψη τους λόγω του σκούρου μετάλλου, με αντίστοιχες ολοκεραμικές που αποτελούνται μόνο από πορσελάνη. Οι ολοκεραμικές στεφάνες (θήκες) κατασκευάζονται αποκλειστικά από πορσελάνη χωρίς δηλαδή την ύπαρξη του μεταλλικού σκελετού των συμβατικών αποκαταστάσεων.

Σε σχέση με τις συμβατικές μεταλλοκεραμικές στεφάνες, παρουσιάζουν την πιο κοντινή προς τη φύση οπτική συμπεριφορά σε σχέση με τα φυσικά δόντια, με αποτέλεσμα την επίτευξη άριστου αισθητικού αποτελέσματος, αποδίδοντας απόλυτα το σχήμα, το φυσικό χρώμα των δοντιών και το σημαντικότερο την ημιδιαφάνεια του φυσικού δοντιού. Επιδεικνύουν εξαιρετική αντοχή και άριστη βιοσυμβατότητα ενώ αποφεύγεται ο χρωματισμός (γκριζάρισμα) των ούλων που παρουσιάζουν οι μεταλλοκεραμικές θήκες από την οξείδωση με την πάροδο του χρόνου.

Οι ολοκεραμικές στεφάνες χρησιμοποιούνται συχνά στα πρόσθια δόντια. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η αντοχή των ολοκεραμικών συστημάτων έχει αυξηθεί τόσο πολύ που επιτρέπει την κατασκευή ολοκεραμικών προσθετικών εργασιών και στα πίσω δόντια. Τελευταία μάλιστα οι εξελίξεις είναι τέτοιες που δείχνουν μια στροφή στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις μεγάλες προσθετικές αποκαταστάσεις. Οι τελευταίες, με την βοήθεια των σύγχρονων ολοκεραμικών συστημάτων γίνονται όλο και πιο συντηρητικές.

Η εξέλιξη των ολοκεραμικών συστημάτων επιτρέπει πλέον την κατασκευή και γεφυρών υψηλής αισθητικής, που χρησιμοποιούνται κυρίως στην πρόσθια περιοχή του στόματος.

Έτσι ενώ στις συμβατικές γέφυρες η πορσελάνη υποστηρίζεται από μέταλλο, τώρα πλέον η πορσελάνη μπορεί να τοποθετηθεί σε σκελετούς φτιαγμένους από κεραμικό υλικό. Οι σκελετοί αυτοί είναι λευκού χρώματος και επιτρέπουν προσθετικές εργασίες υψηλής αισθητικής και εξαιρετικής αντοχής.

Οι ολοκεραμικές προσθετικές εργασίες δεν απορροφούν χρωστικές, έτσι δεν αλλάζουν χρώμα με το πέρασμα του χρόνου. Είναι ανθεκτικές και μπορούμε με αυτές να μασάμε όλες τις τροφές που θα μασούσαμε και με τα φυσικά μας δόντια. 

Η έμφραξη (το σφράγισμα) αποτελεί μια από τις πιο συνηθισμένες οδοντιατρικές πράξεις. Αποκαθιστά την κατεστραμμένη οδοντική ουσία της μύλης του δοντιού που προκαλείται από την τερηδόνα ή από κάποιο ατύχημα και αναπληρώνει τη μορφολογία του δοντιού που έχει αλλοιωθεί.

Ο εντοπισμός της τερηδόνας μπορεί να γίνει από τον οδοντίατρο κατά τον συνήθη εξαμηνιαίο έλεγχο ή και από τον ασθενή (τουλάχιστον για τις περιοχές που μπορεί να αντιληφθεί ότι υπάρχει). Είναι μία οδοντική νόσος που καταστρέφει την αδαμαντίνη, η οποία αποτελεί το αρχικό στρώμα των δοντιών. Ακολούθως, συνεχίζει να επεκτείνεται ώσπου να φτάσει στο μέρος που βρίσκεται το νεύρο (ο πολφός) κάθε δοντιού και σταδιακά το καταστρέφει ολοσχερώς. Ο πόνος στην προκειμένη περίπτωση είναι οξύς, αφόρητος και πιθανά το δόντι να χρειαστεί απονεύρωση ή ακόμα και εξαγωγή. Οι ιστοί που καταστρέφει η τερηδόνα δεν αναγεννιούνται όμως η επέκταση της νόσου και οι επιπλοκές της μπορούν να αποτραπούν με την τοποθέτηση των σφραγισμάτων.

Τα σφραγίσματα χωρίζονται σε 2 κατηγορίες: στα μαύρα και στα λευκά.

Τα μαύρα σφραγίσματα αποτελούνται από ένα κράμα μετάλλων που ονομάζεται αμάλγαμα και χρησιμοποιούνται εδώ και περίπου 180 χρόνια από τους οδοντιάτρους. Η συγκεκριμένη έμφραξη είναι μια μίξη από υλικά όπως ο ψευδάργυρος, ο άργυρος, o κασσίτερος και ο χαλκός, σε συνδυασμό με τον υδράργυρο, που στην αρχή είναι μαλακός αλλά στη συνέχεια πήζει και μπορεί να αντέξει τις δυνάμεις που αναπτύσσονται στο ανθρώπινο στόμα. Είναι ιδανική για τα οπίσθια δόντια, όπου η μάσηση είναι πολύ δυνατή. Έχει αποδειχθεί ότι αυτού του είδους οι εμφράξεις δεν «κολλάνε» πάνω στο δόντι απλά συγκρατούνται μηχανικά, σε αντίθεση με τα λευκά σφραγίσματα τα οποία δημιουργούν ένα χημικό δεσμό με το δόντι.

Τα λευκά σφραγίσματα, αποτελούνται από σύνθετη ρητίνη που είναι ένα πολυμερές υλικό υψηλής αισθητικής, καθώς δεν ξεχωρίζουν χρωματικά από το φυσικό δόντι και διαθέτουν ειδικό χρωματολόγιο. Το ίδιο υλικό χρησιμοποιείται και για τις όψεις των μπροστινών δοντιών (bonding) το οποίο δίνει τη δυνατότητα στον οδοντίατρο να τροποποιήσει το σχήμα, το μέγεθος και το χρώμα των πρόσθιων δοντιών. Τα τελευταίας γενιάς σφραγίσματα (σύνθετης ρητίνης), είναι κατάλληλα και για τις μεγάλες αποκαταστάσεις (οπίσθια, συνήθως, δόντια). Πλέον μπορούν να επιδιορθώσουν τις καταστροφές τους και να αντέξουν τις δυνάμεις της έντονης μάσησης, οπότε θεωρούνται τουλάχιστον ισάξια στην αντοχή, αν όχι καλύτερα από τα μαύρα.

Το προσδόκιμο ζωής των λευκών και των μαύρων σφραγισμάτων εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από παράγοντες όπως:

• την έκταση της αρχικής βλάβης του δοντιού
• την αρχική καλή εφαρμογή του υλικού
• την ευπάθεια του ασθενούς στη νόσο της τερηδόνας
• το επίπεδο της στοματικής υγιεινής του ασθενούς
• τη διατροφή και τη μάσηση του ασθενούς
• τον βαθμό δαγκώματος των δοντιών μεταξύ τους (βουρτσισμός )

Έμφραξη μεταλλική (μεταλλικό σφράγισμα)

Οι οδοντίατροι εκτιμούν ότι το αμάλγαμα είναι ένα αξιόπιστο υλικό που σε κάποιες περιπτώσεις ενδείκνυται στην αντιμετώπιση οδοντιατρικών προβλημάτων.

Aν και χρησιμοποιείται όλο και λιγότερο λόγω της ραγδαίας εξέλιξης στα υλικά των σύνθετων ρητινών καθώς και στα υλικά συγκόλλησής τους, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει καλύτερη συμπεριφορά σαν μείγμα (όπως για παράδειγμα όταν η τερηδόνα επεκτείνεται κάτω από τα ούλα) σε σύγκριση με την έμφραξη ρητίνης. Επίσης, για το αμάγαλμα απαιτείται λίγος χρόνος για την ολοκλήρωση της τοποθέτησής του και είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στις δυνάμεις της μάσησης όλης της στοματικής κοιλότητας.

Βέβαια, κατά την εφαρμογή του, ίσως να χρειαστεί να κοπεί υγιής οδοντική ουσία για την ακριβή επίτευξη του σχήματος επειδή συγκρατείται μηχανικά μέσα στην κοιλότητα του δοντιού.

Σχετικά με το υγρό μέταλλο υδράργυρος, (που βρίσκεται στο αμάγαλμα) θα πρέπει να σημειωθεί πως όταν υπάρχουν παλαιά μεταλλικά σφραγίσματα στη στοματική κοιλότητα, το ποσό του υδραργύρου που μπορεί να απελευθερωθεί κατά τη μάσηση είναι ουσιαστικά ακίνδυνο διότι είναι εξαιρετικά μικρό. Δηλαδή, δεν αποτελεί απειλή για την υγεία του ασθενούς και η κατάργησή του συνίσταται για την προστασία του περιβάλλοντος. Συμπληρωματικά, τα τελευταία χρόνια, πριν τοποθετηθεί το υλικό στο δόντι, αφαιρείται πλέον ο υδράργυρος διότι η διαδικασία γίνεται προ-δοσολογημένα, σε μορφή κάψουλας.

Πολλοί ασθενείς με παλαιές αποκαταστάσεις από αμάλγαμα, επισκέπτονται τον οδοντίατρό τους για να τα απομακρύνουν και να τα αντικαταστήσουν με λευκά. Οι λόγοι αντικατάστασης ενός σφραγίσματος από αμάλγαμα είναι οι ακόλουθοι:

• ο επανατερηδονισμός (όταν χαλάσει το δόντι εκεί που ενώνεται με το σφράγισμα)
• ο φόβος για την τοξικότητα του υδραργύρου που περιέχει το οποίο απελευθερώνεται με την πάροδο του χρόνου
• η αισθητική βελτίωση του στόματος
• η εμφάνιση κάποιου προβλήματος όπως η αποκόλληση του σφραγίσματος από το δόντι, το κάταγμα του σφραγίσματος ή του δοντιού κ.α.

Σε κάθε περίπτωση, εάν η μεταλλική έμφραξη έχει φτάσει στο όριο της ζωής της, εμφανίζονται κλινικά προβλήματα, ενώ παράλληλα ο ασθενής μπορεί να έχει διάφορα συμπτώματα (ευαισθησία σε θερμικά ερεθίσματα, πόνος κ.α.), που σημαίνει αυτόματα πως το σφράγισμα χρήζει άμεσης αντικατάστασης.

Έμφραξη ρητίνης (σφράγισμα ρητίνης)

Τα θετικά στοιχεία των λευκών εμφράξεων συνοψίζονται ως εξής:

• Έχουν υψηλό αισθητικό αποτέλεσμα αφού γίνεται πιστή απόδοση της μορφολογίας και του χρώματος του δοντιού οπότε δεν ξεχωρίζουν από τα φυσικά δόντια
• Δεν απαιτείται κοπή υγιούς οδοντικής ουσίας
• Υπάρχει μεγάλη δυνατότητα εφαρμογής τους σε περισσότερες περιπτώσεις απ’ ότι το αμάλγαμα
• Αποφεύγεται ο υδράργυρος που περιείχαν τα παλιά αμαλγάματα

• Παρουσιάζουν μεγάλη αντοχή στις δυνάμεις της μάσησης ακόμη και στα οπίσθια δόντια (των ρητινών τελευταίας γενιάς)
• Ενισχύουν τα αποδυναμωμένα τοιχώματα του δοντιού με αποτέλεσμα να προστατεύονται από πιθανά κατάγματα, λόγω της δυνατότητάς τους να συγκολλούνται με τους οδοντικούς ιστούς
• Επισκευάζονται εύκολα σε περίπτωση μικροσπασίματος
• Επιτρέπεται χρονικά άμεσα η μάσηση μετά την τοποθέτησή τους
• Δεν προκαλούν τη νέκρωση του πολφού διότι είναι βιοσυμβατά

Τα αρνητικά της τοποθέτησης των εμφράξεων ρητίνης είναι τα ακόλουθα:

• Λόγω της λεπτομερούς κατασκευής τους , απαιτείται περισσότερος χρόνος από μέρους του οδοντιάτρου για την εφαρμογή τους, σε σχέση με τα αμαγαλμάτινα σφραγίσματα. Βέβαια η εξέλιξη των νέων υλικών και των μηχανημάτων ελαχιστοποιούν όλο και περισσότερο το χρόνο ολοκλήρωσης της τοποθέτησής τους.
• Η ρητίνη είναι πιο ακριβό υλικό σε σχέση με το κράμα μετάλλων των μαύρων σφραγισμάτων.
• Δεν μπορούν να τοποθετηθούν φωτοπολυμεριζόμενες ρητίνες σε άτομα με καρδιακό βηματοδότη διότι το φως από την λάμπα φωτοπολυμερισμού, αποσυντονίζει την λειτουργία του βηματοδότη προκαλώντας σοβαρά καρδιακά προβλήματα.

Ένα σφράγισμα ρητίνης πρέπει να αλλαχθεί εάν:

• σπάσει κομμάτι από τα τοιχώματα του δοντιού ή το σφράγισμα
• εμφανιστεί ξανά τερηδόνα στο δόντι (το ήδη σφραγισμένο δόντι έχει αυξημένες πιθανότητες να προσβληθεί ξανά σε σχέση με ένα ακέραιο)
• δημιουργηθεί πρόβλημα στο νεύρο του δοντιού
• υπάρχει μικρό κενό όταν το υλικό του σφραγίσματος δεν έχει καλή επαφή με το δόντι

Στα ενδοδοντικά θεραπευμένα δόντια που είναι ήδη κατεστραμμένα από τερηδόνα ή σε δόντια που έχουν σπάσει υπερουλικά, πολύ συχνά απαιτείται η τοποθέτηση ενδορριζικού άξονα.

Χυτός άξονας με κολόβωμα

Είναι ο καλύτερος τρόπος για μόνιμη και ισχυρή αποκατάσταση και γίνεται με πολύτιμα, ημιπολύτιμα ή άλλα κράματα μετάλλων (κυρίως χρωμιοκοβαλτιούχα). Απαιτούνται, ένα ραντεβού για την αποτύπωση και αποστολή στο οδοντοτεχνικό εργαστήριο και ένα ραντεβού για την συγκόλληση του. Στην συνέχεια τοποθετείται πάνω σε αυτόν στεφάνη ολικής κάλυψης. Ενδείκνυται σε δόντια με εκτεταμένη απώλεια οδοντικής ουσίας.

Χυτός άξονας υαλονημάτων

Είναι προκατασκευασμένος άξονας συγκολλούμενος με κονία και ανασύσταση με ρητίνη. Υπάρχουν διάφοροι τύποι τέτοιων αξόνων όπως άξονες υαλονημάτων, άξονες ανθρακονημάτων ή μεικτού τύπου, που έχουν πολύ καλή αισθητική. Συγκολλούνται με ρητινούχο κονία στον ριζικό σωλήνα και ακολουθεί η ανασύσταση μύλης με σύνθετη ρητίνη. Στην συνέχεια τοποθετείται στεφάνη ολικής κάλυψης. Απαιτείται ένα ραντεβού στο οδοντιατρείο. Ενδείκνυται σε δόντια με μικρή απώλεια οδοντικής ουσίας (εάν δηλαδή το δόντι έχει χάσει μόνο μέρος της μύλης του).

Άξονας ολοκεραμικός με ψευδομύλη ή άξονας ακρυλικός τύπου peek

Είναι η καλύτερη αισθητική λύση για μόνιμη και ισχυρή αποκατάσταση, ιδιαίτερα εάν η τελική στεφάνη είναι η ολοκεραμική. Κατασκευάζεται από κεραμικά υλικά όπως ζιρκόνιο, ολοκεραμικό ή ακρυλικό υλικό, και εξασφαλίζει άψογη αισθητική. Απαιτούνται ένα ραντεβού για την αποτύπωση και αποστολή στο οδοντοτεχνικό εργαστήριο και ένα ραντεβού για την συγκόλληση του. Στην συνέχεια τοποθετείται πάνω από αυτό στεφάνη ολικής κάλυψης ολοκεραμική ή ζιρκονίας. Ενδείκνυται σε δόντια με εκτεταμένη απώλεια οδοντικής ουσίας.

Άξονας κοχλιούμενος μεταλλικός ή επιχρυσωμένος

Πρόκειται για τύπο ενδορριζικού άξονα που χρησιμοποιούνταν στην οδοντιατρική παλαιότερα, τοποθετείται πολύ σύντομα, έχει σημαντικά χαμηλό κόστος, αλλά καταστρέφει ανεπανόρθωτα τον οδοντικό ιστό.